Deze blogpost is eigenlijk een vereenvoudigde uiteenzetting van mijn bevindingen uit mijn eerdere post. Dit omdat ik nogal wat vragen erover kreeg. Erwin de Beer heeft geholpen de tekst zo duidelijk en toegankelijk mogelijk te maken, waarvoor heel veel dank.

Exponentiële groei Groninger aardbevingen

Het aantal aardbevingen in de provincie Groningen is de laatste paar jaar nogal toegenomen. Dat zal niemand ontgaan zijn. Wat veel mensen niet beseffen is hoe groot die toename nu eigenlijk is. Toch is deze informatie vrij beschikbaar op het internet. Deze blogpost is gebaseerd op het onderzoek van de Sodm uit 2013 en gebruikt de vrij beschikbare data van het KNMI. Omdat dit onderzoek van de SodM nogal wetenschappelijk is, vraagt het vrij veel kennis van wiskunde om de werkelijke betekenis uit deze publicatie te destilleren. Met deze blogpost wil ik de schokkende informatie toegankelijk maken voor een groter publiek.

Verdubbeling aantal aardbevingen

Het onderzoek laat zien dat het aantal aardbevingen in Groningen de afgelopen decennia exponentieel gestegen is. Een exponentiële stijging betekent dat het aantal aardbevingen in een bepaalde tijdsperiode verdubbelt. Die tijdsperiode wordt ook wel de verdubbelingstijd genoemd. Je kunt ook zeggen dat het aantal aardbevingen in die verdubbelingstijd even groot is als in de hele geschiedenis daarvoor!

Dat klinkt al vrij schokkend, maar om de werkelijke betekenis te begrijpen moet je natuurlijk wel weten hoe groot die verdubbelingstijd dan is, en hoeveel aardbevingen er al geweest zijn. Pas dan kun je voorspellen hoeveel aardbevingen er in de volgende verdubbelingstijd zullen zijn.

Het aantal aardbevingen dat tot nu toe is geregistreerd vind je in deze grafiek. De grafiek laat het totaal aantal aardbevingen zien met een bepaalde kracht. Zo is te zien dat er sinds het begin van de bevingen tot 2015 al bijna 1100 bevingen waren met een kracht van 0,5 of zwaarder op de schaal van Richter.

Nu zijn die hele lichte bevingen niet zo interessant, maar de wat zwaardere wel. Want die slopen je huis. In de grafiek kun je bv. ook zien dat er sinds het begin van de bevingen al ca. 200 bevingen met een kracht van 1,75 of zwaarder waren. En een beving van 1,75 op de schaal van Richter is voelbaar op de Groninger klei.

Binnen één verdubbelingsperiode kunnen we dus nog eens 1100 bevingen verwachten met een kracht van 0,5 of zwaarder op de schaal van Richter, waarvan zo’n 200 bevingen duidelijk voelbaar zullen zijn. Maar hoe groot is die verdubbelingstijd nu? Daarvoor heb je dus een flinke dosis wiskunde nodig. Voor die wiskunde verwijs ik graag naar mijn eerdere blogpost. Daaruit blijkt o.a. dat de verdubbelingsperiode al zeker ruim 15 jaar stabiel is en er zijn geen tekenen dat deze aan het veranderen is.

Twee voelbare beving per maand

De verdubbelingsperiode blijkt afhankelijk te zijn van de kracht. De lijn met bevingen met een kracht van 0,5 (op de schaal van Richter) of zwaarder heeft een verdubbelingstijd van ongeveer 6,5 jaar en die van 1,75 of zwaarder heeft een verdubbelingstijd van 7,5 jaar. In de komende 6,5 jaar kunnen we dus 1100 bevingen verwachten met een kracht van 0,5 of zwaarder op de schaal van Richter. Dat is dus elke twee dagen één aardbeving. Het aantal voelbare aardbevingen, tot nu toe dus 200, verdubbelt de komende 7,5 jaar met nog eens 200. Dat betekent dat er tussen nu en 2022 zo’n 200 voelbare aardbevingen zullen optreden in Groningen.

Dat is gemiddeld 200/7,5/12 = 2 bevingen per maand.

Eén keer per maand een slopende beving

Voelbare bevingen zijn angstwekkend, maar niet elke aardbeving die gevoeld wordt brengt ook schade toe. Gelet op de berichten in de media, zijn er pas schademeldingen bij bevingen met een kracht van ongeveer een 2.0 of meer (bijv. 83 schademeldingen na beving van 2.3 bij Appingedam , 40 meldingen na beving van 1.9 bij Kropswolde en geen schademeldingen na beving van 1.6 bij Wildervank).

Bevingen met een minimale kracht van 2.0 hebben een verdubbelingstijd van ongeveer 8 jaar. Tot nu toe waren er 150 van dat soort schadelijke bevingen. Die bevingen slopen stuk voor stuk, schok na schok, scheur na scheur, je huis. In de komende 8 jaar kunnen we dus nog eens 150 van dat soort bevingen verwachten. Dat is meer dan één keer per maand, maand na maand gedurende 8 jaar. En de 8 jaren daarna verdubbelt het aantal slopende bevingen wéér. Tegen die tijd slaat er dus twéé keer per maand een sloophamer tegen de Groninger huizen!

En wanneer komt nu de grote klap?

De krachtigste bevingen tot nu toe hadden een kracht van minimaal 3,5 op de schaal van Richter. De eerste beving van die kracht werd gemeten in 2001 en inmiddels werden er nog 2 bevingen van deze kracht geregistreerd. Waar ik nu heel nieuwsgierig naar ben is of het mogelijk is om met de meetgegevens die beschikbaar zijn te voorspellen hoe krachtig de bevingen in Groningen kunnen worden. Kunnen we bv. een beving met een kracht van 5 op de schaal van Richter verwachten?

Wat moet er nu gebeuren?

Eerlijk gezegd zou ik niet precies weten wat er nu moet gebeuren, aangezien de schade aan woningen bij dezelfde beving nogal sterk kan verschillen. Zo heb ik relatief weinig schade tot nog toe, terwijl een huis aan de overkant van de straat al ruim over de 10’000 euro schade heeft gehad en er verderop in het dorp huizen in houten steigers staan.

Ook lijkt het mij zeer onwaarschijnlijk dat de bevingen zullen stoppen wanneer de gaskraan per direct zal worden dichtgedraaid. Hopelijk neemt de “verdubbelingstijd” dan wel toe, zodat het langer duurt voordat zwaardere bevingen optreden. En dan is er nog het “detail” dat “geen gas” ook betekent “geen geld” en waar moeten de huizen dan van verstevigd worden?  Maar goed, je kunt niet alle huizen tegelijk aanpakken, terwijl dat wel nodig zal zijn. Geen enkele woning is namelijk gebouwd met aardbevingen in het achterhoofd. Zeker de woningen van voor 1960 niet, toen we nog niet eens wisten dat er gas in de grond zat.

Wat er wel moet gebeuren is dat er liever gisteren dan vandaag eindelijk eens actie wordt ondernomen en niet weer alles af lijkt te hangen van nieuwe onderzoeken.